«الوِحْدَةُ خَیْرٌ مِنْ جَلِیسِ السُّوءِ ». (العجلونی ، 1416 : 2/445) ؛  (ت/ 518) : (تنهایی خوب تر از رفیق بد است).    

 

 

تنـــها بسـيار بــــه از يـــار بـــــد           

                   يار تـــرا بس دل هشــيار خــــويش   (ناصر خسرو ،292:1380)

زعزلت شاه مـــردان گشت سیمـــرغ                   

                 یــکی مرغ است خوانندش به سی مرغ   (همان : 550)

تـوعزلت جـوی و دور از انجمن باش               

             رفیـــق خــویشتن هم خـویشتن باش   (همان : 550)

بــــه از تنــــــهائيت يارى نيايــــد              

                 كه تنـــهايى به از بــــد مهـــر يارى   (ناصر خسرو ، 457:1386)

چون يار مــوافـــق نبـــود تنها بهتـر            

             تنـها بــه از صـد بار چـو با نادان همتا      (همان :53 )

گراز زحمت همی ترسی زنا اهلان ببرصحبت       

           که ازدام زبون گیران به عزلت رسته شدعنقا  (سنایی، 1375 :62)

کسی که عزت عزلت نیافت هیچ نیافت  

             کسی که روی قناعت نــدید هیـچ ندید      (سنایی،1380 :179)

ای سنایی از ایــــن ســــگان بگـریز           

          گــــوشه ای گیراز این جــهان همــوار   (همان :204)

مفردی باید زمـــردم تا توان رفتن بدل         

                درمیان چشم زخمی زین دوعالم سوگوار    (همان :225)

در جـوی شهــرگوهرمعنی طلب مکن        

               غـــواص وارگــــوشه ی دنیا کنارگیر      (همان :297)

هرکی درعزلت بود از او نجوینـد انتقام        

             انتقام چرخ بامن سربه سردرعزلت است (ادیب صابر،بی تا :363 ) 

شیـوه ی گــــوشه گیـــری از سرگیر

                گـــــوشه ی دامــــن پیامبــر گیــر   (عطار،1386: 8)

طریـــق مرد عزلت جـــوی کـن ساز              

             اگرمـــردی، زمــردم خـوی کــن باز    (عطار،1386 :182)

ز ایمان اگــــــرت مـــــراد امنست

               در عـــــزلت جــــوی ایمــــنی را  (مولوی ، 1375: 95)

روی در دیــــــوار کـــن تنها نشیـن              

               و ز وجــود خـویش هم خلوت گزین  (مولوی،1386 :632)

قعر چه بگزید هر کـــه عاقـــل است

              ز آنـــکه در خلوت صفاهای دل است

ظلمت چـــه بــه که ظلمت های خلق

           سر نبــرد آن کس کــه گیرد پای خلق   (همان :62)

عزلت گزیـن که ازسرعزلت شناختنــد   

                 آدم  در خـــــلافت و عیـسی ره سما   (خاقانی،1375 :4)

چـــون  نبی دور شد ز بیــع و شـری                       

               کنـــج خلــوت گزیده وغار حـــری(اوحدی مراغه ای،1340 :610)

عـــزت غار بـــود وعــزلت شهـــر                  

               منتـــج عیش عمر و عشرت دهــــر   (همان :610)

پس به خلــــوت نشینی و زاری کـن      

            در فروبنـــد و چلــــه داری کــــن   (همان :602)

کنــج گیــران به گنـــج روح رسنــد       

                شب نشینان در ایــن فتــوح رسنـــد   (همان :609)

مـــردم چشم شب نشیـــن را نـــور          

                از در عزلت است  و فکر و حضــــور   (همان :609)

گلی خـــوشبـــوی در حــمام روزی

             رسیــــد از دست محبــوبی بـــدستم

بـــدو گفتم که مشـــکی یا عنبـــری

             کــــه از بــــوی دلاویـــز تــو مستم  (سعدی،1382 :15)

بـگفتا مــــن گلی ناچیــــز بـــودم

                 ولیکـــن مــــدتی بـا گـل نشستــم

کمــــال همنشین در مــن اثر کـــرد    

            وگـــرنــه مـن همان خاکم که هستم    (همان  :15)

آنانــــکه به کنـــج عافیت بنشستنــد          

            دنــــدان ســگ ودهان مـردم بستنـد   (سعدی،1382 :32)

پســـر نـــــوح بـا بــــدان بنشست

             خانــــــــدان نبـــــوتش گم شــد

ســــگ اصحاب کهف روزی چنـــد

                 پی نیــــکان گــــرفت و مـردم شـد   (همان  :68) 

عــــــزلت و انـــــزوا و تنــــهایی                       

                 بــرهاننــــدت از هـــــزار بـــــلا   (ابن یمین،1344 :316)

درجهان هیچ به ازعزلت وتنهایی نیست          

               وین سعادت ز درمـردم هرجایی نیست    (همان  :340)

به وحدت بسر برکـه راحت درآن است                

          اگرگلــشن عیــش بی خارخــــواهی    (همان  :535)

 گنج عزلت که طلسمات عـجایب دارد           

         فتــــح آن در نظرهمّت درویشان است     (حافظ،1387 :94 )

راه عزلت پوی وخرّم زی که چندین قهقهه

              کبک ازآن داردکه دور ازخلق برکوه و درست (جامی،بی تا: 22)

دراین زمانه که عقیم است جمله صحبت ها     

               کناره گیـــرغنیـــمت شمارعـزلت را    (صائب  ،1339 :87)

پای بیرون منه ازگوشه ی عزلت زینهار              

            که بــــلای سیه سایـه پس دیوار است    (همان  :167 )    

آسودگی به گـوشۀ عزلت نشستن است         

            سررشتـه ی امیـد ز عالم گسستن است    (همان  :235 )

صائب بگیرگوشه ی عزلت که اهـل دل           

              این درد را بـه گــوشه نشینی  دوا کنند   (همان :467 )

گوشه گیران کامیاب از عالم بالا شــوند

         فکرها درگوشه گیری آسمان پیما شوند   (همان  :361)

 صائب کسی که گوشه عزلت گرفته است  

           در چشم ها عزیز چوگوگرد احمراست    (همان  :307)

گـــوشه گیــری آبـــروی عزت است              

            قطـــره در جنب صــدف گوهر شـود   (همان   :427)

این کنج عزلتی که گرفته است شیخ شهر     

           درچشم اهل دیده کمینگاه شهرت است   (صائب  ،1339 :252)

گوشه گیری کشتی نوح است از بحر وجود      

            از کشاکش وارهان جسم نزارخویش را    (صائب ،1374 :70 )

گوشه عزلت گلستان است بر ارباب فقر         

           شیرمردان درقفس عیش نیستان می کنند  (همان :158)

عزلت به نقد وجـــود از روزگار بخــر        

            ایرا خرد همه کس گوهر به نیم بها دهد  (مجیر بیلقانی،1358 :9)

عزلت گزین که از غم این چار میخ دهر       

            گردون هشت خانه به عزلت دهـد امان    (همان  :150)

تا بتــوانی ، زخلــــق ای یارعـزیـــز!            

        دوری کـــن و در دامــن عـزلت آویز   (شیخ بهایی ،1382 :138)

انسان مـــجازینــــد ایـــن  نسناسان     

           پرهیــــز از انسان مـــجازی پـرهیـز   (همان  :156)

عــــزت انـــدر عـزلت آمد ای فلان             

            تـــو چه خــواهی زاختـلاط این وآن    (همان  :156)

رو بـه عـــزلت آر، ای فــرزانه مــرد           

            و زجمیـــع ماســـوی الله باش فــرد    (همان  : 156)

چون شمس مشرق رو به کل بنیادهستی برفکن          

           ازهیچ کس عزلت مجو از خویشتن جوعزلتی (شمس مشرقی،1383 :211)                 

                     

 

نظرات شما عزیزان:

---